Uitvoering Johannes Passion.
Na jaren met beperkingen door het Coronavirus is het uiteindelijk toch gelukt. Driemaal is scheepsrecht, maar het resultaat van al het uitstellen was misschien ook daardoor bijzonder geslaagd.
Een hoogtepunt in de geschiedenis van het koor, voor een indruk van de prestaties is hier onder de recensie uit de Katwijkse Post geplaatst.
Excelsior is niet klein te krijgen en groots in de Johannes Passion.
Gehoord: vrijdag 21 oktober 2022 in de Vredeskerk, Katwijk aan Zee.
De “Johannes Passion” van J.S. Bach, met Channa Malkin, sopraan, Emilie Wijlers alt, Stefan Kennedy, tenor, Edmund Saddington, bas, Niek van der Meij, orgel, het Barokorkest Florilegium Musicum en C.O.V. “Excelsior”, Katwijk o.l.v. Robert Jan Kamer .
Drie jaar geleden begonnen de zangers van het Katwijkse oratoriumkoor C.O.V. “Excelsior” (opgericht op 31 maart 1910) met het instuderen van de Johannes Passion onder leiding van hun dirigent Robert Jan Kamer. Het was niet de eerste keer, de studie verliep voorspoedig en 12 maart 2020 werd in de Oranjezaal een koor-generale gehouden voor het jubileumconcert van de volgende dag. Het mocht niet zo zijn. De overheid verbood met onmiddellijke ingang grote bijeenkomsten in verband met de uitgebroken pandemie. Excelsior was teleurgesteld, maar bleef hoop houden. Eerst volgde er één jaar uitstel, daarna twee jaar, maar het voorjaar bleek telkens dat een concert niet mogelijk was. Daarom nu een Passieconcert in het najaar, liturgisch vreemd, maar het evangelie is niet aan een seizoen gebonden. Afgelopen vrijdag werd twee jaar te laat het 110-jarig bestaan toch nog gevierd, met een koor dat mede door corona ietsjes was gekrompen en in een kleinere kerkzaal. Deze schaalverkleining bleek tot ieders grote vreugde een onbedoeld voordeel te hebben. Het leverde een veel transparantere muziek op en een grotere intimiteit, waardoor de inhoud van Bach’s boodschap voor de lijdenstijd veel indringender werd.
De Johannes Passion is korter en compacter dan de Matthäus Passion, de muziek is even mooi en tijdloos. Ontroerende aria’s, vrome koralen en de koren van de opgehitste belagers van Jezus zijn feller en stormachtiger dan ooit. Robert Jan Kamer leidde de muzikanten met strakke hand en verraste met zijn interpretatie. Heel duidelijk vatte hij de Passion op als een drama wat aan het publiek verteld moest worden; de tekst was bepalend voor tempo en expressie. De zangers zongen geen moment op hun automatische piloot maar hielden oogcontact met de dirigent om iedere komma en ieder citaat te laten horen. Daardoor kwam de theologische inhoud als een preek naar de toehoorders. Een koraal waarin het medelijden met de gekruisigde Jezus wordt bezongen, “Wer hat dich so geschlagen”, zong het koor zittend, bij het aansluitende tweede couplet stonden de koorleden op: “Ich, ich und meine Sünden”. Zo werd de Lutherse theologie over het plaatsvervangend lijden zichtbaar verteld. De koralen werden door Robert Jan Kamer geïnterpreteerd alsof het sonnetten van Shakespeare waren. Zoiets kan alleen, wanneer het koor de partijen bijna uit het hoofd kent, waarmee het corona-uitstel weer een voordeel werd. De volkskoren waren buitengewoon fel en werden door Excelsior verrassend puntig en accuraat uitgevoerd, een enkele zwakke start daargelaten. Het kleinere koor heeft een redelijke verdeling van stemmen, maar ja, zoals bij veel amateurkoren zouden iets meer mannen en iets jongere leden geen kwaad kunnen. In heel Nederland is er een tekort aan mannelijke zangers en liet corona zijn sporen na, ook in de bezettingsgraad van de zalen.
Excelsior had gekozen voor een barokorkest met oude instrumenten wat in de intimiteit van de Vredeskerk met een korte afstand tussen publiek en muzikanten voor een grootse muzikale ervaring zorgde. De op het laatste moment als vervanger optredende sopraan Channa Malkin had een stralende stem, waarmee ze een doorleefde vertolking leverde. De alt-mezzo Emilie Wijers was bij de coloratuurmaten niet helemaal opgewassen tegen het orkestgeluid, echter de aria “Es ist volbracht” was een ontroerend hoogtepunt van het concert. Grote bewondering verdienen de beide heren voor hun omvangrijke taak op deze avond. De tenor Stefan Kennedy reciteerde het hele Bijbelverhaal beeldend en boeiend en zong ook nog de tenoraria’s. Ook de Engelse bas Edmund Saddington zong niet alleen de Christuspartij maar ook de aria’s. Wat een prachtige stem heeft die man! Ten slotte moeten de Katwijkers zich realiseren, wat een groot voorrecht het is om ook een geweldige muzikant uit eigen dorp te kunnen horen. Niek van der Meij voegde zich met zijn orgel moeiteloos in het gezelschap van de continu spelers van het orkest, de contrabas, de cello, de luit en de gamba. Op Niek kan je bouwen!
De koortraditie van Katwijk biedt een palet aan verschillende koren, die muziek laten horen in verschillende kleuren. De concerten van Excelsior zijn daarvan het bewijs hoe groots het resultaat kan zijn!
Emmerik de Munnik.
Momenteel zijn we begonnen met een afwisselend en boeiend programma met werken van nog levende Engelse componisten namelijk Jenkins en Goodall.
Wil je meedoen?
Dat kan nu weer, je bent van harte welkom: iedere donderdagavond van 20.00 tot 22.00 uur.
Twijfel je nog?
Neem contact op. Email: info@excelsiorkatwijk.nl, of bel: Arie van der Plas, 071 4074076.